Gà ác - Vị thuốc bổ cho phụ nữ có thai và cho con bú

Gà ác

Gà ác còn gọi gà chân chì, gà đen, gà ngũ trảo, ô kê. Thịt gà ác thơm, ngon hơn thịt gà thường và rất giàu dinh dưỡng. Thịt gà ác có nhiều axít amin cần thiết cho sự phát triển của cơ thể. 

Theo y học phương Đông, gà ác có da màu đen, lông màu trắng nên đi vào can thận của con người rất bổ và tốt cho thận (thận là gốc con người). Lông trắng đi vào can phế nên gà ác còn là thực phẩm bổ phổi. Đặc biệt thịt gà ác là loại thịt không gây phong ngứa như các loại gà khác, lại có khả năng giúp mau lành xương. 

Viện Chăn nuôi Quốc gia đã tiến hành phân tích chất lượng thịt gà ác. Kết quả cho thấy hàm lượng chất sắt (giúp bổ máu) trong thịt gà ác rất cao, chiếm 7,9%, trong khi gà ri chỉ có 3,9%. Hàm lượng của một số axít amin cũng cao hơn gà ri. Chẳng hạn axít amin (% so với protein), loại aspatic trong gà là 2,065 (gà ri 1,857); glutamin 3,175 (2,784); serine 0,860 (0,871); histidin 0,628 (0,819); glycine 0,901 (0,819); threomine 1,116 (1,006); lysine 2,072 (1,903)...

 Do trong thịt có hàm lượng cao các chất bổ dưỡng nên gà ác được sử dụng như là một vị thuốc quý cho phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú, có thể dùng riêng thịt gà ác hoặc dùng phối hợp với các vị thuốc khác. 

Món ăn, bài thuốc bổ dưỡng từ gà ác

Gà ác tiềm thuốc bắc

Gà ác tiềm thuốc bắc hay gà ác tần thuốc bắc là món ăn bổ dưỡng, chuyên dùng để bồi bổ cho phụ nữ mang thai và cho con bú.

Gà ác tiềm thuốc bắc

Gà ác tiềm thuốc bắc tuy có hình dáng nhỏ bé nhưng lại chứa hàm lượng dinh dưỡng rất nhiều, kết hợp với những loại thuốc bắc như nhân sâm, bạch chỉ, đỗ trọng, thục địa… có tác dụng điều hòa và tẩm bổ cho cơ thể.

Thành phần: 

• 1 con gà ác đã được làm sạch.
• 100 gram hạt dẻ
• Các loại thuốc bắc: 8g sâm hoa kỳ; 20g bắc hoàng kỳ; 12g đương quy; 6g xuyên khung; 8g bạch chỉ; 12g đỗ trọng; 16g thục địa; 12g hoài sơn bắc; 12g ngọc trúc; 6g kỉ tử; 6g nhãn nhục; 5 trái táo tàu; 3 lát gừng tươi.
• Các gia vị để nêm nếm.

Chế biến:

Luộc gà sơ qua  xong để gà ráo nước, thuốc bắc ngâm khoảng 2 đến 3 phút. 

Xếp các nguyên liệu thuốc, hạt dẻ dưới đáy nồi, đặt gà ác lên trên. Rót nước vào ngập gà, đậy nắp nấu với lửa lớn trong 30 phút.

Sau khi nấu được 30 phút, mở nắp nồi, khuấy nhẹ và nêm nếm thêm gia vị cho hợp khẩu vị. Đậy nắp lại, vặn lửa nhỏ và hầm thêm trong 1 tiếng đồng hồ nữa là xong.

Gà ác hầm thảo quả bột nghệ hồ tiêu vỏ quýt

Gà ác 1 con, thảo quả 2 quả, bột nghệ 3g (hoặc nghệ tươi), hồ tiêu 6g, vỏ quýt 3g, thêm hành, dấm, nước mắm và lượng nước thích hợp, nấu nhừ, ăn khi đói. Dùng cho các trường hợp sau đẻ suy nhược cơ thể, đầy bụng không tiêu.

Gà ác hấp hoàng kỳ 

Gà ác 1 con, hoàng kỳ 60g. Gà làm sạch, cho vào nồi hấp cùng hoàng kỳ, thêm gừng, hành, muối, gia vị, hầm trong 3 giờ. Dùng cho các trường hợp sa dạ dày, sa thận, sa trực tràng, sa tử cung, kinh nguyệt không đều

Gà ác hầm sâm quy 

Gà ác 1 con; nhân sâm, đương quy, mỗi thứ đều 15g, muối ăn vừa đủ. Hầm chín nhừ. Ăn hết trong một vài lần. Dùng cho bệnh nhân hay nôn ói ra thức ăn, ăn vào nôn ra; viêm gan; phụ nữ sau nạo thai, sau đẻ.

Gà ác hầm ngũ vị.

Gà ác hầm bách hợp 

Gà ác 1 con, gạo trắng 100g, và bách hợp 30g. Gà làm sạch bỏ ruột, cho bách hợp vào bụng gà khâu lại, thêm gạo, nước, gia vị. Hầm nhừ là ăn được. Dùng cho các trường hợp suy nhược gầy còm, huyết hư sau đẻ.

Gà ác hầm sâm hồi xuyên tiêu 

Gà ác 1 con, nhân sâm 10g, tiểu hồi 10g, xuyên tiêu 6g. Gà làm sạch, cho các vị thuốc cùng với chút rượu, đường, dầu, mắm, gia vị vào bụng gà buộc lại, thêm nước, hầm cách thủy, ăn khi đói. Dùng cho các bệnh nhân đau bụng, đầy hơi, mệt mỏi.

Gà ác hầm thảo quả

Gà ác 1 con, xích tiểu đậu 30g, thảo quả 3g. Gà làm sạch, tất cả cho vào nồi; đun to lửa cho sôi sau đun nhỏ lửa cho chín nhừ, chia ăn nhiều lần. Dùng cho các trường hợp thiểu dưỡng gây phù mặt và chân tay.

Gà ác hầm ngũ vị

Gà ác 1 con, sinh địa 15g, đương quy 15g, bạch thược 10g, xuyên khung 8g, đổ thêm nửa cốc rượu. Hầm nhừ. Ăn hết trong ngày. Chữa thiếu máu.

Lưu ý: Làm chết gà, không cắt tiết, làm sạch lông, mổ bỏ ruột và phổi, để lại tim, gan, cật và mề đã làm sạch. Xương gà ác là loại thuốc quý nên các món ăn có gà ác thường được hầm nhừ.